De letter van de persrechter.

Uitspraak Overval Fred van Leer, rechtbank Rotterdam, 5 oktober 2021

Dinsdagochtend, klokslag half negen. In een ruimte van de rechtbank verzamelen de rechters zich voordat de dag vol met kort gedingen, uitspraken, pleidooien en hoger beroepen begint. Eén rechter gooit het dagelijkse balletje op: ‘jongens, wie is vandaag de persrechter?’ ‘Vandaag niet, ik was het vorige week al’, roept de een. ‘Nee, mij niet gezien’, zegt een ander,’ ik heb teveel zittingen vandaag om dat er ook nog eens bij te doen’. De een na de ander valt af, uiteindelijk verzucht een rechter: ‘Ok, dan doe ik het wel weer’.

Bovenstaande is natuurlijk compleet fictief, ik was er niet bij en weet dus niet hoe het is gegaan. Maar ik kan me er wel een voorstelling bij maken. Persrechters zijn er voor ons, de media. Iemand met juridisch verstand van zaken, zo legt de persvoorlichter van de rechtbank Rotterdam mij uit; ‘natuurlijk kunnen wij het ook wel doen, maar het luistert juridisch allemaal heel nauw en dus moet iemand met juridisch verstand van zaken de interviews doen’’

Wij, de media, willen namelijk altijd, nadat de rechter tijdens de zitting uitspraak heeft gedaan, nog een quote van een persrechter. Om de uitspraak in één zin te krijgen, want dat past zo lekker in het item. Of nog om verdere verdieping. Of om de rechtspraak het vuur aan de schenen te leggen, want hoezo is iemand op basis van zo weinig bewijs veroordeeld?

Lastige van een persrechter is dat het meestal niet zijn/haar eigen zaak is; zit niet in het proces, is er niet bij betrokken geweest, heeft de verweren van de verdachte niet gehoord en heeft er dus eigenlijk geen echt gevoel bij. En dus ook niet wat de achterliggende gedachten en overwegingen zijn geweest van het vonnis. En dat merk je soms tijdens de interviews

Want, wat was het ook alweer,op basis van welke vier strafbare feiten is de verdachte ook alweer veroordeeld. Er gaat een blik naar de persvoorlichter van de rechtbank die met het uitgeprinte vonnis in zijn hand staat. O, ja.. Dat was het. Nog een keer dan. Waar zat het DNA ook alweer op? Weer die blik.. de persvoorlichter zegt het hulpvaardig voor. Juist, op de schoen en de scooter. Wat zei de politie ook alweer daarvan? Er wordt druk gezocht in het papieren vonnis ‘Ja precies , de beelden en het postuur van de verdachte komen overeen’. Het moet allemaal juridisch waterdicht zijn. Je kunt het je als persrechter niet veroorloven dat je wat anders zegt dan in het vonnis van je collega staat. Het moet allemaal volgens de letter(s) van de persrechter