De Appelpersrechter.

Uitspraak Hoger Beroep inbraak Connie Witteman, Gerechtshof Amsterdam, 1 februari 2020

Hoe moeten we u eigenlijk titelen’, vraag ik de persrechter na afloop van het interview na de uitspraak in hoger beroep van de zaak inbraak Connie Witteman. ‘Doe maar gewoon persrechter’, zei hij, ‘dat is het duidelijkste voor iedereen. Officieel is het eigenlijk persraadsheer, want een rechter heet bij het gerechtshof raadsheer. Maar dat is weer zo onduidelijk, mensen kunnen het dan verwarren met raadslieden, wat weer de gangbare term is voor advocaten,' zo legt hij uit.

En inderdaad, het is best verwarrend al die termen van de functies in de rechtbanken, gerechtshoven en Hoge Raad. Een rechter doet de uitspraak in de rechtbank, een raadsheer doet de uitspraak in hoger beroep, dus bij het gerechtshof. Je kunt een vrouwelijke rechter hebben bij de rechtbank, maar als je als vrouw rechtspreekt in het gerechtshof ben je gewoon een raadsHEER en geen raadsVROUW. Een raadsvrouw is namelijk weer de gangbare term voor een vrouwelijke advocaat. En verschillende functies met dezelfde naam aan beide kanten van de tafel wordt wel heel onoverzichtelijk. Snapt u het nog?

Om het nog een beetje ingewikkelder te maken; de functie van aanklager, dus de man of vrouw die namens de staat (het volk) je in staat van beschuldiging stelt, dus aanklaagt. In de rechtbank heet de aanklager de officier van justitie. In het gerechtshof heet de aanklager de Advocaat-Generaal, maar die heeft vrij weinig te maken met de advocatuur. Hij is immers in dienst bij het Openbaar Ministerie, hij klaagt je aan en verdedigd je niet zoals een advocaat dat wel doet. Bij de Hoge Raad (weer stapje hoger dan gerechtshof) heb je ook een Advocaat-Generaal, maar die heeft dan weer een totaal andere functie dan aanklagen. De Advocaat-Generaal bij de Hoge Raad, de A-G in de volksmond, houdt zich voornamelijk bezig met de Hoge Raad te adviseren.

De persrechter die ik interview doet nog even een extra verwarrend duit in het zakje; ik ben eigenlijk de appèlpersrechter. Want als je in hoger beroep gaat, ga je in appèl. Maar dat maakt de zaak er niet duidelijker op, vertelt hij. ‘Mocht je het streepje op de e vergeten, ben je een appelpersrechter, en dan heb ik thuis iets uit te leggen’, zegt hij lachend. De voorlichter van het gerechtshof verzucht dat de namen van de functies eens onder de loep genomen zouden moeten worden om meer duidelijkheid te creëren. Maar ja, iets wat al eeuwen bestaat, verander je niet zomaar, dus aan ons de schone taak om het overzichtelijk te houden en dus overzichtelijk te titelen; persrechter it is.